روانشناسی کودک و هر چیزی که باید در مورد آن بدانید

روانشناسی کودک، آیا شما هم از جمله افرادی هستید که به اشتباه اعتقادی در این زمینه ندارید یا آن را کار اضافی می‌دانید؟ روانشناسی کودک یکی از مهم‌ترین زیر شاخه‌های دنیای روانشناسی بوده که تمرکز خود را بر روی مطالعه رشد فیزیکی و احساسی کودکان از بدو تولد تا دوران نوجوانی و بزرگسالی می‌گذارد. این حوزه می‌تواند برای تمامی والدین مفید و کاربردی باشد، چه آن‌هایی که داشتن اولین فرزندشان را تجربه می‌کنند و چه آن‌هایی که چندمین فرزند خود را دارند. موضوعی که شاید خیلی از افراد نسبت به آن در جامعه ما گارد داشته باشند رفتن پیش روانپزشک است، حالا چه برسد که برای کودک خود بخواهند در این مسیر قدم بگذارند. خوشبختانه آگاه‌سازی‌هایی که این روزها انجام می‌شود بهتر از گذشته است و افراد فکری بازتر و روشن‌تر نسبت به این قضیه دارند. ما در ادامه قصد داریم کمی در مورد اینکه روانشناسی کودک چیست و اصلا چرا حائز اهمیت است صحبت کنیم. موضوعی که شاید در طی این سال‌ها کمتر به آن پرداخته شده باشد. همراه ما باشید.

روانشناسی کودک چیست؟

روانشناسی کودکان (child psychology) شاخه‌ای از روانشناسی بوده که تمرکز آن بر روی مطالعه و زیر نظر گرفتن مراحل رشد و تکامل کودکان در بازه تولد تا نوجوانی است. بسیاری از افراد هیچ آگاهی از زمینه تمرکز این حوزه ندارند. خب، روانشناسان کودک بر روی رشد جسمی، شناختی، عاطفی، اجتماعی و رفتاری کودکان تمرکز دارند و تغییرات حاصل در این حوزه را در طی سال‌ها زیر نظر می‌گیرند. 

موضوعی که بسیاری از افراد و والدین به اشتباه آن را نادیده می‌گیرند تکامل در زمینه رفتاری، اجتماعی، عاطفی و جنسی کودکان است. مسئله‌ای که نقص تکاملی آن می‌تواند عوارض بسیاری در آینده برای فرد به همراه داشته باشد. از عدم موفقیت در روابط گرفته تا عدم موفقیت شغلی و اجتماعی. بسیاری از ما شاید درگیر این نقص تکاملی شده باشیم و بدون آگاهی و تلاشی برای تغییر به زندگی خود ادامه دادیم. اما خوشبختانه در طی سال‌ها آگاهی مردم نسبت به روانشناسی و تاثیر مثبت آن در زندگی بیشتر شده و به همین خاطر سعی می‌کنند نه تنها خودشان بلکه فرزندانشان را در این مسیر قرار دهند تا به درستی تربیت شده و مهارت‌های لازم را یاد بگیرند.

روان شناس کودک کیست و چه کاری انجام می‌دهد؟

سوالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید این است که روان شناس کودک کیست و دقیقا چه کارهایی انجام می‌دهد؟ به عبارت دیگر این متخصصین چطور می‌توانند به شما کمک کنند؟

خب، اگر موافق باشید در ادامه بیشتر در این مورد صحبت کنیم. 

به طور کلی دکتر روان شناس کودک دارای مجموعه‌ای از دانش و مهارت‌های تخصصی در زمینه رشد عاطفی، سلامت بالینی و روانی، رشد اجتماعی، جنسی، اخلاقی و رفتاری بوده که از این مهارت‌ها به منظور بهبود وضعیت روانی کودکان کمک می‌گیرد، از بدو تولد تا دوران نوجوانی و حتی بزرگسالی. این گروه از متخصصین درک بسیار کاملی از نیازهای روانشناختی کودکان و نوجوانان داشته و همچنین از تاثیر خانواده و فاکتورهای اجتماعی بر این موضوع آگاه هستند. اینکه خانواده و اجتماع چه تاثیری بر روی فرایند رشد، توسعه، سازگاری رفتاری و همچنین سازگاری اجتماعی کودکان می‌گذارد. 

بد نیست بدانید، علاوه بر تمامی این‌ها روانشناسان کودک در زمینه اختلالات روانی و ذهنی که می‌توانند بر روی وضعیت رفتاری و روانی کودکان تاثیر بگذارند هم تخصص دارند. از روش تشخیص آن‌ها گرفته تا ارائه راه‌کارهای کنترلی و درمانی. 

• ارزیابی مسائل روانی، فکری، شناختی، رفتاری، آزمون و ارزشیابی. 
• استفاده و کمک گرفتن از مداخلاتی مانند روان درمانی یا گفتار درمانی به منظور مدیریت و کنترل رفتاری. 
• تدوین و اجرای برنامه‌های پیشگیری، مانند پیشگیری از رفتارهای پرخاشگرانه، بارداری در سنین پایین و اعتیاد. 
• و مشاوره و همکاری با دیگر متخصصین و پزشکانی که در زمینه کودکان فعالیت می‌کنند. 

این‌ها برخی از کارهایی هستند که روانشناسان کودک در آن تبحر داشته و در این زمینه فعالیت می‌کنند. 

علاوه بر این‌ها این متخصصین به طور کلی در مراقبت جامع از کودکان مبتلا به مشکلات پزشکی هم فعالیت می‌کنند. از کودکانی که درگیر مشکلات و اختلالات خواب هستند تا کودکانی که دردها و بیماری‌های مزمن را تجربه می‌کنند.

موضوعی که باید به آن دقت کنید تفاوت متدهای درمانی و مدیریتی کودکان و بزرگسالان است. از آن جایی که شرایط عاطفی، رفتاری و روانی که کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهند با بزرگسالان متفاوت است به همین خاطر متخصصین باید از شیوه‌های درمانی متفاوتی هم استفاده کنند. آن‌ها می‌توانند تکنیک‌های درمانی خود را با توجه به سن، شرایط کودک و شدت وضعیت انتخاب کنند. به یاد داشته باشید که زبان مشترک ما و کودکان بازی است. در نتیجه اساس روش‌های درمانی و تمرکز آن‌ها بر روی بازی درمانی است. دو نوع اصلی بازی درمانی داریم که شامل بازی درمانی فعال (Active Play Therapy) و غیر فعال (Stimulus Situation) می‌شود.

• بازی درمانی فعال: در این روش درمانگر نقش اساسی در روند بازی دارد و سعی می‌کند سیر بازی را به سمت مشکل کودک پیش ببرد. به عنوان مثال در این روش چند اسباب بازی در اختیار کودک قرار می‌گیرد تا جریان بازی را هدایت کنند.
• بازی درمانی غیر فعال: در این متد درمانگر نقش کمرنگ‌تری دارد و تنها نظاره‌گر بازی کودک است. اینجا سعی می‌شود با در اختیار گذاشتن چند اسباب بازی از میزان اضطراب کودک کاسته شود. 

از زیر مجموعه این دو روش می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم. 

• بازی‌های حسی و حرکتی
• بازی‌های تقلیدی
• بازی‌های نمایشی
• بازی‌های نمادی
• بازی‌های خلاقیتی

از دیگر روش‌های فرعی که جهت درمان استفاده می‌شوند می‌توان موارد زیر را نام برد:

• هنر درمانی
• کار درمانی
• رفتار درمانی
• موزیک درمانی
• تروما درمانی کودکان
• درمان عاطفی متمرکز
• درمان شناختی رفتاری
• رفتار درمانی دیالکتیکی
• درمان مدیریت خشم کودک
• درمان رابطه کودک و والدین
• درمان تعاملی والدین و کودک
• گروه درمانی یا خانواده درمانی
• و…

بیشتر بدانید: راهنمای کامل مشاوره ازدواج

چرا روانشناسی کودکان حائز اهمیت است؟

مسیر رشد کودک از بدو تولد تا بزرگسالی مسیری پر پیچ و خم بوده که قطعا برای همه یکسان نیست. عوامل بسیار زیادی بر کیفیت این مسیر تاثیر دارند. از ژنتیک گرفته تا عوامل محیطی و فرهنگی. روانشناسی کودک از این جهت مهم بوده که می‌تواند به والدین یا حتی آموزگاران کمک کند تا درک بهتری از این مسیر و تاثیرات مستقیم آن بر شخصیت کودک داشته باشند. به علاوه اینکه یاد بگیرند فرزند و کودک را حمایت کنند. به یاد داشته باشید که روند رشد به قدری سریع اتفاق می‌افتد که کودکان حتی متوجه نیستند در چه شرایطی قرار دارند، چه برسد به اینکه درک درستی از احساسات خود و نحوه ابراز آن داشته باشند. اینجاست که نقش روانشناسی، اهمیت آن و همچنین تاثیر والدین پر رنگ می‌شود. 

همچنین روانشناسان کودک می‌توانند به کمک دانش و مهارت‌هایی که دارند هرگونه ناهنجاری را در بدو شروع تشخیص داده و از پیشرفت آن جلوگیری کنند. از رفتارهای غیر عادی گرفته تا اضطراب کودکان، بیش فعالی و اختلالات یادگیری. تشخیص زودهنگام این عارضه‌ها نه تنها کیفیت زندگی کودک را بهتر کرده بلکه عوارضی که ممکن است در آینده سراغ آن‌ها بیاید را به حداقل می‌رساند. پس می‌بینید که روانشناسی کودکان چرا حائز اهمیت است!

اگر نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با بیش فعالی دارید می توانید به مقاله بیش فعالی چیست مراجعه کنید.

رشد و تکامل کودکان چگونه است؟

همان‌طور که بالاتر هم گفتیم رشد کودکان مسیری پیچیده است. مسیری که شامل تغییرات بسیار زیادی می‌شود. از تغییر در عملکرد ذهنی و رفتاری گرفته تا تغییرات فیزیکی و… به طور کلی رشد کودکان شامل رشد جسمی، رشد شناختی، رشد عاطفی، رشد اجتماعی و همچنین رشد جنسی می‌شود. 

رشد جسمی

وقتی از رشد جسمی صحبت می‌کنیم منظورمان تغییراتی بوده که در اندازه، قد، حرکت، اندام‌ها و… صورت می‌گیرد. به منظور تجربه تحول سالم توسط کودک تمامی عوامل باید به درستی و در بازه زمانی مناسب رشد کنند. دقت کنید که رشد مغز هم بخشی از فرآیند رشد جسمی است. 

رشد شناختی

رشد شناختی مجموعه‌ای از عوامل بوده که در واقع درک کودک از محیط اطراف را نشان می‌دهد. رشد شناختی یکی از مراحلی بوده که به شدت تحت تاثیر ژنتیک و همچنین شیوه آموزش و یادگیری قرار دارد. در واقع رشد شناختی به کودکان کمک کرده جهان اطراف خود را بهتر درک کنند.

رشد عاطفی

رشد عاطفی به معنی یادگیری احساسات و شیوه ابراز آن‌ها است. از احساس ترس گرفته تا خشم، شادی، غم، هیجان، علاقه و… البته که احساسات دیگری مانند امید، احساس گناه و همچنین غرور هم در این دسته از احساسات قرار می‌گیرند. با اینکه بسیاری از کودکان رشد جسمی طبیعی را دنبال می‌کنند اما روند رشد عاطفی ناقصی دارند و در ابراز این احساسات مشکلات بسیاری را تجربه می‌کنند. روانشناسان کودک می‌توانند با تقویت این مهارت به کودکان کمک کرده تا به شکلی سالم و البته کاربردی احساسات خود را بیان و ابراز کنند. 

بیشتر بخوانید: کنترل خشم چیست + ۲۷ تکنیک

رشد اجتماعی

رشد اجتماعی ارتباط تنگاتنگی با رشد عاطفی دارد. رشد اجتماعی شامل درک ارزش‌ها، مهارت‌های تعاملی، خودآگاهی و مهارت‌های اجتماعی می‌شود. این مرحله از کودکی آغاز شده و تا بزرگسالی ادامه دارد. به علاوه اینکه دائما در حال تغییر است. همچنین یکی از اولین و ابتدایی‌ترین روابطی که کودک تجربه می‌کند رابطه با والدین است. در نتیجه می‌توان انتظار داشت که کیفیت این رابطه تاثیر بسزایی در رشد اجتماعی فرد دارد. 

رشد جنسی

علاوه بر تمامی مراحلی که بالاتر بررسی کردیم یکی دیگر از مراحل رشد، رشد جنسی است. این مرحله ترکیبی از رشد عاطفی، اجتماعی و جسمی بوده که در آن کودک تغییرات زیادی را از بدو تولد تا دوران بلوغ و بزرگسالی تجربه می‌کند. در این فرآیند فرد علاوه بر اینکه تغییرات اندام‌های جنسی خود را مشاهده می‌کند بلکه در صدد رفع نیازهای خود اقدام می‌کند. از ابراز علاقه گرفته تا ایجاد رابطه جنسی و حفظ یک تعامل. رشد جنسی یکی از مراحلی بوده که والدین را با چالش مواجه می‌کند، بخصوص والدینی که آگاهی کافی نداشته و توانایی آموزش صحیح موارد ضروری را ندارند. اینجاست که نقش روانشناسان کودک پر رنگ و حائز اهمیت می‌شود تا تجربه‌ای مثبت هم برای کودک و هم برای والدین رقم بزنند. 

روند رشد و تکامل در کودکان

در این قسمت قصد داریم روند رشد و تکامل کودکان را در هر بازه سنی بررسی کنیم. همچنان همراه ما باشید:

نوزادی (۰ تا ۱ سالگی)

مرحله نوزادی زمانی بوده که کودک رشد جسمی بسیار سریعی داشته، به علاوه اینکه ابتدایی‌ترین توانایی‌های حرکتی را یاد گرفته و شروع به یادگیری مهارت‌های تعاملی می‌کند. 

اوایل دوران کودکی (۲ تا ۳ سالگی)

در سن ۲ تا ۳ سالگی کودک مهارت‌های حرکتی بیشتری را یاد می‌گیرد. همچنین یکی از حیاتی‌ترین مهارت‌ها برای انسان یعنی مهارت زبان و گفتار را آغاز می‌کند. به علاوه اینکه درک بهتری از ماهیت خود و وجود خود بدست می‌آورند. 

کودکی میانی (۴ تا ۷ سالگی)

درک مهارت‌های شناختی و یادگیری از جمله مواردی هستند که در بازه سنی ۴ تا ۷ سالگی اتفاق می‌افتند. به علاوه اینکه مهارت‌های تعاملی مانند بازی با کودکان دیگر را شروع می‌کنند. 

اواخر دوران کودکی (۸ تا ۱۲ سالگی)

وقتی از اواخر دوران کودکی صحبت می‌کنیم منظورمان بازه سنی ۸ تا ۱۲ سالگی است. بازه‌ای که هویت کودکان شکل می‌گیرد. همچنین رشد جسمی و شناختی سریع‌تر اتفاق می‌افتد. 

دوران نوجوانی و بلوغ (۱۳ تا ۱۸ سالگی)

دوره نوجوانی یکی از چالش‌برانگیزترین دوره‌ها چه برای خود فرد و چه برای اطرافیان نزدیک مانند والدین است. دوره‌ای که فرد رشد جسمی، جنسی و عاطفی بسیار شدید و زیادی را تجربه می‌کند. به علاوه اینکه کودکان سعی دارند در برخی موارد از خانواده خود مستقل شوند. تحقیقات جدید بر این باور هستند که دوران نوجوانی در بازه ۱۳ تا ۲۴ سالگی اتفاق می‌افتد که بلوغ هم جزئی از این دوره است و بعد از آن فرد وارد دنیای بزرگسالی می‌شود. با این حال حالت نرمال دوران بلوغ در سنین ۱۳ تا ۱۸ سالگی است. 

دوران بزرگسالی (۲۴ سالگی به بعد)

دوران بزرگسالی از ۲۴ سالگی اتفاق می‌افتد. زمانی که رشد جسمی و جنسی تکمیل شده و افراد سعی در تعاملات بیشتری با دیگران دارند. از شکل‌گیری روابط صمیمی گرفته تا تجربه روابط جنسی و…

معرفی عوامل اصلی روانشناسی کودکان

دنیای روانشناسی کودکان مفاهیم بسیار گسترده و متنوعی دارد که درک آن‌ها به درک بهتر روند رشد کمک می‌کند. از عوامل اصلی و مفاهیم کلیدی این دوران می‌توانیم به رشد، تکامل، آموزش، رشد اجتماعی، بلوغ، رشد عاطفی، رشد شناختی و رشد جسمانی اشاره کنیم. در ادامه بیشتر در مورد هر کدام از این عوامل صحبت خواهیم کرد:

• رشد (Development): مجموعه‌ای از تغییراتی که شامل رشد عاطفی، جسمی، اجتماعی، شناختی، جنسی و… می‌شود.
• تکامل (Evolution): تکامل به معنی تغییراتی بوده که دستخوش گذر زمان می‌شوند. در واقع منظور تغییراتی است که در گذر زمان در عملکرد، ذهن و رفتار اتفاق می‌افتد. 
• آموزش (Learning): آموزش به معنی تجربیاتی است که در طول زمان کسب می‌شوند. از مهارت‌ها و میزان آگاهی گرفته تا نگرش‌های مختلف نسبت به یک موضوع واحد. 

بلوغ (Maturation): بلوغ یکی از فرایندهای رشدی بوده که به صورت کاملا طبیعی در تمامی انسان‌ها اتفاق می‌افتد. از بلوغ فکری گرفته تا بلوغ جسمی و جنسی. بلوغ همراه با تغییراتی در سیستم عصبی، اندام‌ها و عملکردی بدن است.

روانشناسی کودک پیش دبستانی

زمانی که کودکان به سن مناسب برای ورود به محیط آموزش می‌رسند والدین و کودکان با چالش‌های زیادی مواجه می‌شوند. یکی از اساسی‌ترین این چالش‌ها درک مفهوم محیط آموزشی و همچنین دوری از پدر و مادر است. مشاوره کودکان پیش دبستانی کمک کرده تا طی یک فرایند درمانی و آموزشی نکات مهم برای ورود به این دوره بررسی شوند و در یک مسیر مشخص قدم بردارند. از جمله شایع‌ترین عارضه‌هایی که در این دوره ممکن است گریبان کودک را بگیرد می‌توانیم به خشم، افسردگی، اضطراب جدایی، اختلالات یادگیری، مشکلات رفتاری و همچنین مشکلات اجتماعی اشاره کنیم. در واقع کودک در محیطی قرار می‌گیرد که باید خودش گلیم خودش را از آب بیرون بکشد، دوست جدید پیدا کند، رابطه خود را با آموزگارش شکل دهد و مواردی از این قبیل. 

بیشتر بخوانید: افسردگی چیست

روانشناسی این گروه از کودکان ممکن است هم به صورت فردی و هم به صورت گروهی انجام شود که اغلب به شکل بازی، موسیقی درمانی، داستان درمانی، خانواده درمانی و هنر درمانی ارائه می‌شود. 

روانشناسی کودکان در این سن یک امر بسیار حیاتی به حساب می‌آید، به این دلیل که شخصیت و هویت کودک آینده را مشخص می‌کند. اینکه کودک از محیط آموزش خاطره خوبی بسازد یا اینکه ترس از جدایی برای همیشه با او بماند و…

روانشناسی کودکان دبستانی چگونه است؟

روانشناسی کودکان دبستانی شباهت بسیار زیادی به روانشناسی کودکان در دوره پیش دبستانی دارد، با برخی تفاوت‌های جزئی. 

دقت کنید که کودکان در سن پیش دبستانی در معرض مقایسه کمتری قرار می‌گیرند. البته باید این نکته را خاطر نشان کرد که مقایسه می‌تواند مثبت و منفی باشد. زمانی که کودکان وارد دوره دبستان و ابتدایی آموزش می‌شوند حس رقابت را بیشتر از هر زمان دیگری احساس می‌کنند. این حس رقابت گاها می‌تواند مخرب باشد و کودک را به انزوا بکشاند. 

روانشناسی در این دوره تاکید دارد که نسبت به کودکان خود سخت‌گیر نباشید، به این خاطر که آن‌ها در حال تجربه چیزهای جدید بسیار زیادی هستند و حالت روحی دشوار و سختی دارند. کودک از یک فضای کوچک‌تر مانند خانه یا پیش دبستانی وارد فضای بزرگ‌تری مانند کلاس درس و مدرسه شده است، با آدم‌های بیشتری سر و کار دارد و تلاش می‌کند خودش را اثبات کند. همه این‌ها می‌تواند فشار و استرس مضاعفی به کودکان وارد کند و شاید همه آن‌ها توانایی مقابله با چنین فشارهایی را نداشته باشند. در این بین این وظیفه آموزگاران و والدین است که مهارت‌های حیاتی و مثبت را به کودک آموزش دهند. در صورت عدم توجه به آموزش درست کودکان ممکن است پرخاشگر، لجباز، مضطرب و کنشگر شوند. به همین خاطر روانشناسان تاکید دارند که با دنبال کردن برخی نکات ساده از این اتفاقات جلوگیری کنید. از جمله:

• تشویق به موقع
• تشویق و تقویت رفتارهای مثبت 
• آموزش روش‌های تعاملی به کودک
• مشخص کردن برخی قانون‌های مشخص
• تقویت عزت نفس و اعتماد به نفس کودک
• ایجاد فضایی آرام و به دور از استرس در خانه
• ایجاد یک رابطه صمیمی و مورد اعتماد با کودک
• و…

روانشناسی کودکان پرخاشگر

پرخاشگری در کودکان یکی از شایع‌ترین مشکلات رفتاری در سنین کم است. عارضه‌ای که می‌تواند عوارض بسیار زیادی در آینده برای زندگی فردی و اجتماعی کودک به همراه داشته باشد. وقتی از پرخاشگری (aggression) صحبت می‌کنیم منظورمان مجموعه‌ای از رفتارها بوده که به قصد آسیب رساندن به دیگران انجام می‌شود. پرخاشگری انواع بسیار مختلفی دارد که از این بین می‌توانیم به نوع فیزیکی، کلامی، عاطفی و نوع غیر مستقیم اشاره کنیم. 

کودکان در حال یادگیری مسائل متنوع و زیادی هستند. آن‌ها هنوز کنترل کاملی بر روی احساسات خود ندارند. در واقع همین موضوع باعث شده که آن‌ها با قلیان احساسات مواجه شوند و گاهی اوقات کنترل این حجم زیاد از احساسات مختلف برای آن‌ها دشوار بوده و نمی‌توانند واکنش خوبی به رویدادهای مختلف نشان دهند. نتیجه این موضوع پرخاشگری است که می‌تواند تا حدی طبیعی باشد. اما اگر بیش از اندازه باشد، توجه‌ای به عواقب آن نشود و همچنین منجر به آسیب به دیگران شود می‌تواند به یک مشکل جدی‌تر تبدیل شود. از جمله عواملی که منجر به پرخاشگری کودکان می‌شوند می‌توانیم به عوامل ژنتیکی، محیطی و روانی اشاره کنیم. 

مشاوره کودکان پرخاشگر به والدین کمک کرده تا در ابتدا رفتارهای پرخاشگرانه را شناسایی کنند و بهترین رویکرد را به منظور برطرف کردن آن‌ها دنبال کنند. در جلسات مشاوره علاوه بر خود کودک، والدین هم حضور دارند تا فاکتورهای موثر و احتمالی که منجر به رفتار پرخاشگرانه می‌شوند راحت‌تر مشخص شوند. 

متخصصین سعی می‌کنند در جلسات مشاوره به کمک روش‌های مختلف به کودک یاد بدهند راحت‌تر احساسات خود را ابراز کنند و در صورت گمراهی در بروز احساسات به سراغ خشم و پرخاشگری نروند. همچنین والدین یاد می‌گیرند الگوهای رفتاری مثبتی را در خانه تقویت کنند و همچنین مهارت‌هایی مانند حل مسئله را به کودک خود آموزش دهند. از روش‌های رایجی که در مشاوره کودکان پرخاشگر استفاده می‌شود می‌توانیم به بازی درمانی، گفتار درمانی و خانواده درمانی اشاره کنیم.

همچنین این فرآیند دارای مراحل مشخصی است که به ترتیب عبارت هستند از:

1. ارزیابی
2. تشخیص
3. درمان
4. پیگیری
5. پایان درمان

نمونه سوالات مشاوره روانشناسی کودکان

هدف از سوالات مطرح شده در جلسه مشاوره شناخت و درک بهتر از وضعیت کودک است. سوالاتی که کمک می‌کنند علاوه بر والدین، روانشناس هم دید بهتری به وضعیت شناختی، رفتاری و سلامتی کودک داشته باشد. در ادامه برخی از این نمونه سوالات را بررسی می‌کنیم:

• قدرت تو در چیست؟
• از چه چیزی خجالت می‌کشی؟
• روز خودت را چگونه شروع می‌کنی؟
• کجا احساس امنیت بیشتری داری؟
• دوست داری در آینده چه کاره شوی؟
• برای تفریح چه کارهایی انجام می‌دهی؟
• دوست داری چه چیزهایی را تغییر دهی؟
• از داشتن چه چیزهایی خوشحال هستی؟
• چه چیزی را در مورد خودت دوست داری؟
• یک خاطره خوب از خانه/مدرسه تعریف کن؟
• یک خاطره غمگین از خانه/مدرسه تعریف کن؟
• دوست داشتی چه قدرت جادویی داشته باشی؟
• چه چیزی در مدرسه برای تو لذت‌بخش است؟
• چه چیزی را در خانه بیشتر از همه دوست داری؟
• بهترین دوستت کیست و چرا او را بهترین دوست خود می‌دانی؟
• اگر می‌توانستی هر جای دنیا زندگی کنی کجا را انتخاب می‌کردی؟
• و…

به یاد داشته باشید که این سوالات مختص کودکانی بوده که بیشتر از ۱۰ سال سن دارند. در واقع کیس‌هایی که در بازه کودکی دوم قرار دارند. برای کودکان خردسال و کمتر از این سن پرسشگری نخواهیم داشت.

نکات پایانی پیرامون روانشناسی کودکان

همان‌طور که دیدید روانشناسی کودکان بسیار پیچیده بوده و افراد متخصص در این حوزه نقش موثری در روند رشد کودک دارند. این افراد می‌توانند در برطرف کردن مشکلاتی مانند سوء استفاده، مسائل خشم، بیماری‌های مزمن، کنار آمدن با رویدادهای مهم، اوتیسم، اختلالات یادگیری، اندوه، فقدان، اختلالات رفتاری مخرب، افسردگی، اضطراب، اختلالات خواب و… به کودک و والدین کمک بسزایی کنند. اگر فکر می‌کنید فرزندتان به کمک یک فرد متخصص نیاز دارد یا خودتان در مسیر رشد کودک با ابهاماتی مواجه هستید همین حالا وقت مشاوره بگیرید.

بیشتر بدانید: اوتیسم چیست

سوالات متداول

مراحل رشد کودکان شامل چه فازهایی است؟

مراحل رشد کودکان شامل رشد جسمی، عاطفی، شناختی، اجتماعی و جنسی می‌شود. 

مزایای مراجعه کودکان به روان شناس کودک چیست؟

از مزایای مراجعه می‌توانیم به حمایت عاطفی، یادگیری مهارت‌های ضروری و همچنین بهبود رفتارهای مثبت و دوری از رفتارهای مخرب اشاره کنیم. 

از کجا بفهمید فرزند شما به مشاوره روانشناس کودک نیاز دارد؟

در صورتی که فرزند شما موقعیتی استرس‌زا را تجربه می‌کند، وضعیت رفتاری کودک با گذر زمان بدتر می‌شود، تغییرات شخصیتی فاحشی را مشاهده می‌کنید یا اینکه فرزند شما به سختی می‌تواند دوست پیدا کند بهتر است که سریع‌تر این موارد را به یک روانشناس و متخصص کودک گزارش دهید.

منابع: clevelandclinic – aventis – open – trainingexpress

شماره تماس کلینیک: 02126918467

شماره موبایل های کلینیک: 09353723784 | 09352269009

تایید شده توسط: تیم روانشناسی کلینیک دکتر نورشاهی
نکته: این مقاله صرفا جهت آگاه سازی شما کاربران عزیز می باشد و برای هرگونه اقدام درمانی باید با مشاور متخصص در ارتباط باشید.

تاریخ انتشار مقاله: 12 اسفند 1402